Giảm Bớt và Điều Chỉnh Hành Vi Không Thích Hợp
Bệnh tăng động thiếu tập trung (Attention Deficit Hyperactivity Disorder – ADHD) là bệnh khiếm khuyết khả năng tập trung và rối loạn hành vi. Trẻ em bị bệnh này có nhiều hành vi khác nhau, đa số là những hành vi không thích hợp rất cần thiết phải giảm bớt hoặc loại bỏ. Bất cứ chương trình tốt nào nhất thiết phải có sự áp dụng nhất quán và một kết cấu rõ ràng cụ thể. Trẻ em bị bệnh tăng động thiếu tập trung hoạt động tốt nhất trong hoàn cảnh các em biết mình mong đợi điều gì và có thể hiểu những gì người khác mong đợi nơi các em. Nghĩa là nếu có một chương trình rõ ràng mỗi ngày thì sẽ làm cho các em nguôi ngoai và giảm bớt cơn giận mà các em bị bệnh này dễ mắc phải. Thưởng phạt rõ ràng và thực hiện nhất quán sẽ làm cho chương trình thành công.
Điều cơ bản là giảm nhẹ hành vi không tốt bằng cách xác định hành vi kỳ vọng và hướng dẫn các em thực hiện các hành vi đó. Hành vi kỳ vọng cần phải được nhấn mạnh để thay thế cho hành vi xấu. Để cho trẻ thay đổi hành vi cũ thành hành vi mới, trẻ cần được khích lệ. Lợi ích của trẻ khi thực hiện hành vi mới phải nhiều hơn so với lợi ích khi thực hiện hành vi cũ. Phần thưởng phải là những gì gây hứng thú cho trẻ: sự săn sóc của phụ huynh, hình dán, kẹo, bánh, tiền, coi tivi, v.v. Điều quan trọng là phải khen thưởng hành vi mới nhiều để trẻ biến chúng thành thói quen và như thế hành vi cũ (không thích hợp) sẽ dần dần mất đi.
Hình phạt không hiệu quả bằng khen thưởng. Nhưng nếu phải phạt, cách tốt nhất là lấy lại đặc quyền của trẻ hay bắt trẻ ngồi im lặng ở một góc. Tuy nhiên không nên sử dụng hình phạt nhiều vì hình phạt sẽ không khuyên khích trẻ thay đổi hành vi.
Ngược lại điều suy nghĩ của một số người, hình phạt không có hiệu quả đối với trẻ bệnh tăng động thiếu tập trung. Có thể kết quả sẽ ngược lại và làm tăng lên những hành vi không thích hợp, làm cho trẻ bực tức, thậm chí nổi loạn.
Để làm cho chương trình có hiệu quả đối với các em bị bệnh tăng động thiếu tập trung, sự khen thưởng cần phải thưởng ngay lúc đó, và phải luôn nhắc lại luật lệ và cách thưởng bằng cách viết trên bàn của mỗi em. Phải làm theo những mục tiêu dài hạn bằng cách khen thưởng mỗi khi các em đạt được những mục tiêu ngắn hạn mình đề ra. Khuyến khích, khen thưởng sẽ làm cho chương trình này có hiệu quả.